Từ hôm nay 1-7-2014 luật đấu thầu mới chính thức có hiệu lực

Kể từ ngày 1-7, Luật Đấu thầu quy định rõ 4 phương thức đấu thầu (phương thức một giai đoạn một túi hồ sơ, một giai đoạn hai túi hồ sơ, hai giai đoạn một túi hồ sơ, hai giai đoạn hai túi hồ sơ). 

Hình minh họa

Nhà thầu nước ngoài đấu thầu quốc tế tại Việt Nam phải liên danh với nhà thầu trong nước. Luật cũng ưu tiên phát triển nguồn nhân lực, tạo cơ hội cho nhà thầu trong nước trúng thầu và tạo việc làm cho lao động trong nước, ưu đãi đối với nhà thầu và hàng hóa sản xuất trong nước. 

Luật còn bổ sung một số hành vi bị cấm trong đấu thầu, quy định thêm biện pháp xử phạt đối với cá nhân được giao trách nhiệm xử phạt nhưng không tuân thủ quy định, buộc bồi thường thiệt hại, các biện pháp phạt bổ sung như đăng tải công khai vi phạm,...

Số nhà thầu đăng ký đấu thầu qua mạng tăng 650% trong giai đoạn 2012 - 2013

Ngày 28/02/2014, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Hội nghị tổng kết thí điểm đấu thầu qua mạng giai đoạn 2012 -2013 và đề xuất lộ trình thực hiện đấu thầu qua mạng trong những năm tiếp theo.

Đấu thầu qua mạng được quy định tại Điều 30 Luật Đấu thầu số 61/2005/QH11 ngày 19/11/2005 của Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam khóa XI và tiếp tục được quy định tại chương VII, Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13 ngày 26/11/2013, có hiệu lực thi hành từ ngày 01/07/2014.

Tiếp tục phát huy những kết quả trong giai đoạn thí điểm 2009 – 2011, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã giao cho Bộ KHĐT phối hợp với 3 cơ quan thí điểm là UBND thành phố Hà Nội, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam tiếp tục triển khai thí điểm đấu thầu qua mạng đến hết năm 2013.

Hình minh họa

Trong giai đoạn 2012 – 2013, Bộ KHĐT đã tổ chức giới thiệu, hướng dẫn về đấu thầu qua mạng cho hơn 3.500 cán bộ từ hơn 600 đơn vị chủ đầu tư, bên mời thầu và nhà thầu trong cả nước.

Tính đến cuối năm 2013, các cơ quan thí điểm và các đơn vị khác trong cả nước đã thực hiện thành công hơn 1.000 gói thầu điện tử (so với 55 gói thầu trong giai đoạn 2009 – 2011). Toàn bộ các hoạt động như đăng tải kế hoạch đấu thầu, đăng tải thông báo mời thầu, phát hành hồ sơ mời thầu, nộp hồ sơ dự thầu, mở thầu, thông báo kết quả đánh giá… đều được thực hiện trên hệ thống, đăng tải được hơn 9.200 kế hoạch đấu thầu, hơn 57.000 thông báo mời thầu. Số lượng ngày dùng đăng ký sử dụng hệ thống là hơn 7.400 bên mời thầu và hơn 2.600 nhà thầu.

Đến nay, theo thống kê trên hệ thống thì số lượng người dùng (nhà thầu, bên mời thầu, người dùng đăng ký) trong giai đoạn 2012 – 2013 đã tăng vọt so với giai đoạn 2009 – 2011. Cụ thể, số lượng người đăng ký tăng 500%, trong đó số lượng nhà thầu đăng ký tham gia sử dụng tăng 650%, số lượng bên mời thầu tăng 460%. Việc sử dụng hệ thống để đăng tải thông tin đấu thầu và lựa chọn nhà thầu qua mạng cũng tăng trưởng vượt bậc. Số gói thầu áp dụng đấu thầu qua mạng tăng gần 20 lần, số thông báo mời thầu và kế hoạch đấu thầu được đăng tải tương ứng gần 3 lần và 11 lần.

Tuy nhiên, hoạt động đấu thầu qua mạng cũng vẫn gặp nhiều khó khăn về mặt pháp lý. Các đơn vị triển khai có tâm lý lo ngại khi giải trình với các cơ quan thanh tra, kiểm tra về quá trình đấu thầu qua mạng. Giá trị pháp lý của các tài liệu điện tử cũng như chữ ký số trong đấu thầu qua mạng chưa được công nhận đầy đủ, chưa được quy định đầy đủ cụ thể ở văn bản quy phạm pháp luật.

Một bất cập của Thông tư 17/2010 là chỉ khuyến khích các đơn vị không nằm trong diện thí điểm thực hiện đấu thầu qua mạng nên tâm lý nhiều đơn vị chưa chuẩn bị để làm.

Tại Việt Nam, tổng giá trị các gói thầu thực hiện theo Luật Đấu thầu hàng năm khoảng 20% GDP (hơn 20 tỷ USD). Như vậy, nếu chúng ta mở rộng áp dụng đấu thầu qua mạng sẽ góp phần tiết kiệm cho ngân sách nhà nước hàng tỷ USD. Quan trọng hơn, đấu thầu qua mạng làm tăng cường tính công khai minh bạch thông tin trong hoạt động đấu thầu, góp phần chống tham nhũng.

(Nguồn: Sưu tầm)

Vì sao đấu thầu điện tử chưa được phát triển rộng?

Do yêu cầu về hạ tầng máy tính mạng quá cao, trình độ công nghệ thông tin của cán bộ, doanh nghiệp cũng hạn chế, cùng với việc chữ ký số trong đấu thầu qua mạng chưa được công nhận đầy đủ đã cản bước đấu thầu điện tử phát triển rộng hơn.

Ngày 28/02/2014, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Hội nghị tổng kết thí điểm đấu thầu qua mạng giai đoạn 2012 -2013 và đề xuất lộ trình thực hiện đấu thầu qua mạng trong những năm tiếp theo.

Chữ ký số trong đấu thầu qua mạng chưa được công nhận đầy đủ đã cản bước đấu thầu điện tử phát triển rộng hơn.

Theo Cục trưởng Cục Quản lý Đấu thầu Lê Văn Tăng, giai đoạn năm 2011- 2013, số lượng gói thầu thực hiện đấu thầu qua mạng có mức tăng trưởng ấn tượng tới 20 lần.

Trong hai năm 2012-2013, số lượng nhà thầu đăng ký tham gia sử dụng hệ thống đấu thầu điện tử tại địa chỉhttp://muasamcong.mpi.gov.vn cũng tăng 650%, số lượng bên mời thầu tăng 460%. Đấu thầu điện tử góp phần tiết kiệm rất lớn vì giảm thiểu chi phí đi lại, in ấn, cũng như hạn chế tiêu cực.

Ông Nguyễn Sơn, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đấu thầu cho biết thêm, kinh nghiệm của các nước như Hàn Quốc, Singapore, Australia…, đấu thầu qua mạng có thể tiết kiệm được từ 3-20% giá gói thầu và trung bình là 10%.

Tại Việt Nam, đấu thầu theo hình thức thông thường chỉ tiết kiệm khoảng 1% giá trị gói thầu. Nếu áp dụng đấu thầu qua mạng, lượng tiết kiệm sẽ rất lớn khi tổng giá trị các gói thầu thực hiện theo Luật Đấu thầu hàng năm khoảng khoảng trên 20 tỷ USD.

Nhấn mạnh đến yếu tố công khai, minh bạch, chống tham nhũng, đại diện của Ngân hàng Thế giới (WB) tại Việt Nam cho biết, các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) đã áp dụng đầu thầu qua mạng từ lâu và đến năm 2015, đấu thầu điện tử là việc bắt buộc đối với toàn bộ thành viên EU.

Vị đại diện này cũng cho biết, tỷ lệ tăng trưởng nhanh của các gói thầu qua mạng trong thời gian qua cho thấy cả chủ đầu tư và nhà thầu đều nhìn thấy lợi ích của đấu thầu điện tử.

Lợi ích lớn như vậy, nhưng đấu thầu điện tử vẫn đối mặt với không ít trở ngại. Một trong những vấn đề còn vướng mắc để áp dụng đại trà đấu thầu qua mạng hiện nay, theo đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội, là do yêu cầu về hạ tầng máy tính mạng quá cao, trình độ công nghệ thông tin của cán bộ, doanh nghiệp cũng hạn chế nên ngại tiếp cận cái mới.

“Năm 2013, chúng tôi dự kiến có 10 gói thầu tham gia đấu thầu qua mạng, nhưng rốt cuộc chỉ có 3 gói cũng vì những lý do trên. Ngay ở Hà Nội còn như vậy, nên việc khó áp dụng đại trà ở các tỉnh, khi hạ tầng và trình độ công nghệ thông tin còn hạn chế hơn là điều dễ hiểu”, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội đánh giá.

Cùng quan điểm này, đại diện của Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) cho hay, đấu thầu qua mạng yêu cầu hạ tầng máy móc, công nghệ cao nhưng trang web http://muasamcong.mpi.gov.vn lại chỉ hỗ trợ trình duyệt web duy nhất là IE phiên bản từ 6.0-10.0, ngoài ra không hỗ trợ các trình duyệt khác.

Dung lượng hồ sơ dự thầu tối đa cho phép gửi là dưới 20MB và dưới 10file nên gây khó khăn với gói thầu có lượng hồ sơ dự thầu lớn.

Đặc biệt, giá trị pháp lý của các tài liệu điện tử cũng như chữ ký số trong đấu thầu qua mạng chưa được công nhận đầy đủ, chưa được quy định cụ thể ở văn bản quy phạm pháp luật khiến các đơn vị, doanh nghiệp gặp khó khăn khi giải trình với các cơ quan thanh tra, kiểm tra hay khi làm việc với các ngân hàng nên nhiều đơn vị vẫn ngại tham gia.

(Nguồn: Báo Đầu tư điện tử)

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất đưa quy định về lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư qua mạng

Cụ thể, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết: Từ năm 2009 đến nay, Việt Nam đã triển khai thành công đấu thầu qua mạng hơn 200 gói thầu.

Trên thế giới, hình thức đấu thầu qua mạng cũng đã và đang được xem là xu thế tất yếu để lựa chọn được nhà thầu trúng thầu tốt thông qua quy trình đấu thầu công khai, minh bạch, đơn giản thủ tục hành chính và hạn chế thông đồng, móc ngoặc, phòng và chống tham nhũng trong đấu thầu.

Hình minh họa

Do vậy việc đưa quy định về đấu thầu qua mạng vào trong dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi) là cần thiết. Đây cũng dấu hiệu tích cực để các nhà tài trợ, cộng đồng quốc tế và các bên tham gia hoạt động đấu thầu đánh giá cao tính minh bạch, công khai trong chi tiêu công của Việt Nam, đồng thời đánh giá cao nỗ lực của nước ta đối với công tác phòng, chống tham nhũng.

Quy trình lựa chọn nhà thầu được thực hiện qua mạng

Tại dự thảo Luật Đấu thầu sửa đổi, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề xuất: Khi thực hiện lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư qua mạng, 7 nội dung của quy trình lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư, thực hiện và quản lý hợp đồng được thực hiện qua mạng internet gồm: 1. Đăng tải thông tin đấu thầu; 2. Nộp bảo lãnh dự thầu, bảo đảm thực hiện hợp đồng, tạo bản thoả thuận liên danh, hợp đồng điện tử; 3. Nộp, rút hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất; 4. Mở thầu, đánh giá hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất; 5. Thông báo kết quả lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư; 6. Ký kết hợp đồng, thanh toán; 7. Các nội dung khác có liên quan.

Đồng thời, dự thảo quy định việc giao dịch qua mạng được thực hiện bằng văn bản điện tử. Trong đó, các văn bản điện tử giao dịch qua hệ thống mạng đấu thầu quốc gia phải có chữ ký số của người đại diện hợp pháp. Khi đảm bảo điều kiện trên, văn bản điện tử sẽ được coi là văn bản gốc, có giá trị pháp lý và có hiệu lực như văn bản bằng giấy, làm cơ sở để xác định văn bản gốc, phục vụ công tác đánh giá, thẩm định, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán và giải ngân.

Về hệ thống mạng đấu thầu quốc gia, dự thảo đề xuất nguyên tắc phải đảm bảo công khai, không hạn chế về mặt truy cập, tiếp cận thông tin. Đồng thời, hệ thống này phải đảm bảo hoạt động liên tục, ổn định, an toàn thông tin, có khả năng xác thực người dùng, chống chối cãi, bảo mật và toàn vẹn dữ liệu. Cũng như phải đảm bảo nhà thầu, nhà đầu tư không thể gửi hồ sơ quan tâm, hồ sơ dự sơ tuyển, hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất đến bên mời thầu sau thời điểm đóng thầu…

Các thông tin trên được quy định cụ thể trong dự thảo Luật Đấu thầu, đang được đăng lấy ý kiến nhân dân trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ.

 (Theo baodientu.chinhphu.vn)

Luật đấu thầu có nhiều điểm mới

Sáng 13/2, tại Hà Nội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Hội nghị giới thiệu những nét mới, cơ bản của Luật Đấu thầu năm 2013 nhằm cập nhật kịp thời và truyên truyền, phổ biến rộng rãi các quy định của Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13. Luật Đấu thầu đã được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 26/11/2013, gồm 13 chương với 96 điều được xây dựng trên cơ sở sửa đổi toàn diện Luật Đấu thầu năm 2005, Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản năm 2009.

Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2014. Kể từ ngày Luật này có hiệu lực, Luật Đấu thầu năm 2005 hết hiệu lực thi hành, bãi bỏ Mục 1 chương VI Luật xây dựng số 16/2003/QH11 và Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản số 38/2009/QH12.

Theo ông Lê Văn Tăng, Cục trưởng Cục Quản lý Đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), Luật Đấu thầu 2013 được sử dụng trên cơ sở yêu cầu khách quan trong quá trình xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật về mua sắm sử dụng vốn Nhà nước, góp phần tăng cường hiệu quả sử dụng vốn của Nhà nước.

Ông Lê Văn Tăng nhấn mạnh: việc ban hành Luật Đấu thầu năm 2013 nhằm xây dựng luật chung, pháp điển hóa các nội dung trong các văn bản quy phạm pháp luật khác quy định về hoạt động đấu thầu, khắc phục những mâu thuẫn, chồng chéo giữa các văn bản quy phạm pháp luật trong cùng một lĩnh vực và đảm bảo tính thống nhất, minh bạch của hệ thống pháp luật. Trong suốt quá trình soạn thảo dự án, Luật Đấu thầu năm 2013 đã bám sát quan điểm chỉ đạo và đã đạt được 10 mục tiêu cơ bản đặt ra.

Trong đó có việc: Sửa đổi một số quy định hiện hành nhằm đơn giản hóa thủ tục hành chính trong đấu thầu theo tinh thần Nghị quyết số 25/NĐ-CP này 2/6/2010 và Nghị quyết số 70/NĐ-CP ngày 27/12/2010 của Chính phủ.

Đồng thời luật quy định cụ thể hơn về các quy trình lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư đối với từng trường hợp cụ thể. Luật 2013 đã quy định rõ phương pháp đánh giá hồ sơ dự thầu từng lĩnh vực cụ thể như lựa chọn nhà thầu, lựa chọn nhà đầu tư… Ưu tiên phát triển nguồn nhân lực trong nước; Quy định hình thức đấu thầu mua sắm tập trung; Tăng cường giám sát về đấu thầu.

“Luật đầu thầu năm 2013 được đánh giá là có bước tiến trong việc tăng cường giảm sát, xử lý vi phạm pháp luật về đấu thầu. Cụ thể, Luật Đấu thầu năm 2013 đã bổ sung quy định về yêu cầu giám sát của cộng đồng trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu và thực hiện theo hợp đồng, bổ sung trách nhiệm về giám sát của người có thẩm quyền, cơ quan quản lý nhà nước về đấu thầu, đồng thời quy định rõ trách nhiệm của cá nhân đối với từng loại hoạt động trong quá trình đầu thầu để có cơ sở quy định chế tài xử lý vi phạm tương ứng với từng hành vi vi phạm”, ông Tăng nói.

Ông Lê Văn Tăng nhấn mạnh: Với những nội dung được quy định rõ ràng, mạch lạc và chặt chẽ trên, Luật Đấu thầu năm 2013 được kỳ vọng là sẽ cải thiện rõ rệt trong quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu nói riêng, góp phần tăng cường hiệu quả sử dụng vốn của Nhà nước nói chung trong thời gian tới.

(Theo : VOV online)

Luật đấu thầu: Cơ hội lớn cho doanh nghiệp nhỏ ?

DN nhỏ đấu thầu trong nước sẽ được ưu đãi là một trong những nội dung mới và quan trọng của Luật Đấu thầu chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2014. Tuy nhiên, Luật Đấu thầu sẽ ưu tiên DN nhỏ đến mức nào, chế tài thực hiện ra sao để đảm bảo năng lực thực hiện của DN nhỏ mà không ảnh hưởng đến chất lượng dự án là những vấn đề mà dư luận đặt ra...

Xét năng lực kỹ thuật trước tài chính 

Các tập đoàn lớn trước đây thường thuận lợi hơn khi đấu thầu , nhưng lại giao cho các DN nhỏ làm sau khi trúng. DN nhỏ è cổ làm rồi lại nộp lợi nhuận về cho các tập đoàn là điều vô lý. Do vậy, Luật Đấu thầu quy định các gói thầu bé sẽ ưu tiên cho DN nhỏ làm, còn các công trình cần năng lực lớn thì tập đoàn vẫn tham gia. Bên cạnh đó, DN có trên 25% lao động là nữ, hoặc thương binh , người khuyết tật cũng được hưởng ưu đãi khi tham gia đấu thầu trong nước cung cấp các dịch vụ tư vấn, phi tư vấn và xây lắp... 

 Ông Lê Văn Tăng - Cục trưởng Cục quản lý đấu thầu (Bộ Kế hoạch & Đầu tư)

Để khắc phục tình trạng bỏ thầu giá rẻ nhưng không đủ năng lực, kinh nghiệm thực hiện gói thầu, Luật cũng đã quy định rõ phương pháp đánh giá hồ sơ dự thầu theo từng lĩnh vực cụ thể như lựa chọn nhà thầu , lựa chọn nhà đầu tư . Bên cạnh đó, luật cũng bổ sung thêm một số phương pháp mới trong đánh giá hồ sơ dự thầu nhằm đa dạng hóa phương pháp đánh giá để phù hợp hơn với từng loại hình và quy mô của gói thầu .

Chẳng hạn hồ sơ dự thầu bắt buộc phải làm riêng 2 túi hồ sơ kỹ thuật và hồ sơ tài chính. 2 túi này được nộp cùng lúc, nhưng khi đấu thầu chỉ mở túi kỹ thuật. Nhà thầu nào được chọn mới tiếp tục mở túi tài chính. Như vậy sẽ đảm bảo nhà thầu có đủ năng lực kỹ thuật được ưu tiên lựa chọn trước. Trường hợp cơ quan, DN nào cố tình sai phạm, không theo đúng quy trình này, sẽ phải tự chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Ngoài ra chúng tôi còn bổ sung thêm phương pháp chấm thầu. Trước đây với mua sắm hàng hóa xây lắp, dịch vụ tư vấn thì chỉ đánh giá trực tiếp dựa trên các tiêu chí kỹ thuật, giá sản phẩm. Còn bây giờ, phương pháp này cho phép tính toán, đưa ra chi phí sản phẩm trong cả một vòng đời dự án. Khi đánh giá hàng hóa phải cộng cả chi phí vận hành. Ví dụ xe máy của Nhật Bản giá 10 đồng, nhưng chi phí sử dụng mất 2 đồng/tháng, dùng trong 10 năm, thì sẽ được ưu tiên hơn xe máy Trung Quốc giá 7 đồng, mà chi phí sử dụng lên tới 4 đồng/tháng. Phương pháp này kết hợp được cả tiêu chí kỹ thuật và giá, do đó nhà thầu nào có kỹ thuật cao hơn thì sẽ được chọn.

Xử nặng các vi phạm về đấu thầu

Có thể nói, hoạt động đấu thầu đang ngày càng hoàn thiện hơn, công khai minh bạch hơn, đặc biệt khi Luật Đấu thầu 2013 sắp có hiệu lực. Nhưng làm thế nào để Luật sớm đi vào cuộc sống, lấy lại niềm tin của DN và người dân vẫn là câu chuyện còn phải nỗ lực nhiều?

Bắc đầu từ việc, Luật mới đã bổ sung quy định về yêu cầu giám sát của cộng đồng trong quá tình tổ chức lựa chọn nhà thầu và thực hiện hợp đồng. Quy định này sẽ trở nên hình thức nếu không có những hướng dẫn cụ thể ở cấp nghị định hoặc thông tư. Bời vì, người dân hay nói cách khác là cộng đồng thì khó có thể biết được chi tiết từng nội dung hoặc ngóc ngách về kỹ thuật của các gói thầu. Người trong cuộc vẫn có thể dễ dàng “qua mắt” cộng đồng với những tiêu chuẩn kỹ thuật hoặc yêu cầu đặc thù nào đó…

Thứ hai, để tạo điều kiện lựa chọn nhà đầu tư tư nhân trong và ngoài nước thực hiện các dự án kết cấu hạ tầng và dịch vụ công tại VN, Luật Đấu thầu 2013 đã bổ sung quy định mang tính nguyên tắc về thủ tục, phương pháp lựa chọn nhà đầu tư. Điều này góp phần tạo sơ sở pháp lý cho việc thu hút, lựa chọn nhà đầu tư một cách minh bạch, cạnh tranh. Tuy nhiên, để những nguyên tắc này được áp dụng triệt để cần nói rõ quyền của các nhà thầu tham dự. Chỉ khi làm rõ quyền nhà thầu mới loại bỏ được tâm lý “chiếu trên, chiếu dưới”.

Thứ ba, đơn vị mở thầu, hội đồng chấm thầu bắt buộc phải công khai minh bạch tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ thầu và lý do không trúng thầu thì mới có thể lấy được niềm tin của nhà thầu và hạn chế được tình trạng khiếu kiện.

Cuối cùng điều đặc biệt quan trọng là chế tài xử phạt. Tăng cường giám sát rồi thì phải có chế tài xử phạt thật cụ thể và chặt chẽ, từ quy rõ trách nhiệm người đứng đầu, tổ chức đấu thầu đến hình thức xử phạt. Tất cả cần được chi tiết hóa bằng các văn bản hướng dẫn. Chỉ phạt hành chính thôi là chưa đủ, phải xét từ hậu quả. Vi phạm trong đấu thầu có thể gây hậu quả rất nghiệm trọng từ chất lượng công trình đến thất thoát tài sản nhà nước. Chính vì vậy, cần có nhiều quy định xử phạt hình sự hơn đối với vi phạm pháp luật về đấu thầu.

Nghiêm túc trong thực thi 

Theo tôi, việc ban hành bộ Luật Đấu thầu mới này sẽ kích thích sản xuất, kinh doanh nội địa của các DNNVV VN, tạo nên một môi trường kinh doanh phù hợp với tình hình phát triển của đất nước.
Về phía các DN Hàn Quốc , chúng tôi nghĩ rằng đây không phải là một rào cản quá lớn. Vì thực sự, các DNVN chắc chắn cũng phải “nâng tầm” của mình, kể cả khi có được sự hỗ trợ của Chính phủ, họ cũng sẽ phải đảm bảo những yếu tố cần thiết để có thể cạnh tranh trên thị trường đấu thầu tại sân nhà. Khách quan mà nói, nếu về phía VN có thể đảm bảo về các yếu tố kĩ thuật, nguồn nhân lực đảm bảo chất lượng… phía Hàn Quốc sẵn sàng liên doanh với các nhà thầu VN để hợp tác hoàn thành mục tiêu.

Vấn đề cốt lõi, để có thể hoạt động tốt, VN cần thực sự nghiêm túc trong việc thực thi. Việc đấu thầu nay sẽ phải rất minh bạch và rõ ràng để tránh những vấn đề tiêu cực phát sinh trong quá trình đấu thầu. Quá trình đấu thầu cần được giám sát chặt chẽ, ngăn chặn hành vi tham nhũng, và cần phải có sự thanh tra, kiểm tra thường xuyên mới có thể đạt được hiệu quả tối ưu cho đất nước từ Luật Đấu thầu mới này.

Bên cạnh đó, Chính phủ VN nên tạo điều kiện cho nhà thầu tham gia một cách khách quan và độc lập hơn nữa. Các nhà thầu nước ngoài nói chung và nhà thầu Hàn Quốc nói riêng khi tiến hành lập hồ sơ đấu thầu tại VN, họ sẽ phải có một thời gian để tìm kiếm các đối tác. Chúng tôi cũng mong muốn phía VN kết nối các DN nói chung, cũng như các DNNVV có đủ uy tín, năng lực để hợp tác, cùng phát triển.

Hiện nay, VN hoàn toàn có thể tham khảo mô hình đấu thầu tiên tiến khác trên thế giới, nhất là mô hình đấu thầu qua mạng. Đây là một mô hình tương đối hiện đại, đảm bảo sự minh bạch và khách quan, góp phần nâng cao hiệu quả của công tác đấu thầu, tạo môi trường cạnh tranh, công bằng cho các nhà thầu, sự minh bạch, tiết kiệm thời gian, tiền bạc cho các bên tham gia và đã được ghi nhận ở nhiều nước trong đó có Hàn Quốc. Nhờ áp dụng mô hình này, mỗi năm Hàn Quốc tiết kiệm được hơn 8 tỷ USD chi phí giao dịch, tương đương khoảng 15% tới 20% chi phí đấu thầu.

Cần sớm có các văn bản dưới luật 

Một trong những nội dung nổi bật của Luật Đấu thầu số 43/2013/QH13, có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/07/2014 và thay thế Luật Đầu thầu số 61/2005/QH11 đó chính là các quy định mới về ưu đãi trong lựa chọn nhà thầu.Theo đó, nhà thầu sẽ được hưởng ưu đãi khi tham gia đấu thầu trong nước hoặc đấu thầu quốc tế để cung cấp hàng hóa mà hàng hóa đó có chi phí sản xuất trong nước chiếm tỷ lệ từ 25% trở lên.

Việc tính ưu đãi được thực hiện trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất để so sánh, xếp hạng hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất theo cách cộng thêm điểm vào điểm đánh giá của nhà thầu thuộc đối tượng ưu đãi hoặc cộng thêm tiền vào giá dự thầu hoặc vào giá đánh giá của nhà thầu không thuộc đối tượng được ưu đãi.

Để minh bạch thông tin và phòng ngừa tham nhũng , luật mới cũng quy định các thông tin đấu thầu phải được đăng tải trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia; quy định về đấu thầu qua mạng internet; cụ thể hóa các nhóm hành vi bị cấm trong đấu thầu. Luật cũng có một mục riêng quy định về đấu thầu mua thuốc, vật tư y tế.

Quy định mới này mở ra nhiều cơ hội đối với các DNNVV, đặc biệt trong bối cảnh khó khăn hiện nay, đồng thời sẽ góp phần thúc đẩy phát triển ngành sản xuất trong nước. Luật Đấu thầu cũng cho phép DN nhỏ được hưởng ưu đãi khi tham gia đấu thầu trong nước, nhằm hạn chế tình trạng bị các tập đoàn lớn chèn ép, tránh được tình trạng qua nhiều khâu trung gian.

Tuy nhiên đây mới chỉ là điều kiện cần. Ở góc độ DN quan trọng nhất là các DN sẽ phải tự nâng cao năng lực sản xuất, cung ứng để đáp ứng được nhu cầu của các dự án. Bởi nếu doanh nghiệp nhỏ, năng lực yếu kém sẽ dẫn đến tình trạng không đáp ứng được yêu cầu, cản trở tiến độ dự án. Chính vì vậy, ở góc độ quản lý cần sớm có các văn bản dưới luật hướng dẫn chi tiết thực hiện và giám sát chặt chẽ quá trình đấu thầu và thực hiện dự án. Nhà thầu có đủ năng lực kỹ thuật được ưu tiên lựa chọn trước.

 (Nguồn Báo Mới)